Wentylacja naturalna lub grawitacyjna odnosi się do wymiany powietrza w budynkach w wyniku wyporu powietrza o różnych temperaturach. Wyporność można również obliczyć jako efekt kominowy z wentylacją grawitacyjną na podstawie różnicy temperatury/gęstości i wysokości podnoszenia.
Przed rozwojem wentylacji mechanicznej z maszynami do przetłaczania powietrza (wentylatory, kompresory), wentylacja z ciągiem naturalnym była jedynym sposobem na zaopatrywanie budynków w świeże powietrze w sposób ukierunkowany. Przykłady wczesnego celowania można znaleźć w czasach starożytnych w egipskich piramidach.
Nawet dzisiaj naturalna wentylacja jest nadal stosowana i wdrażana w ukierunkowany sposób. Odprowadzanie ciepła za pomocą wentylacji grawitacyjnej jest szczególnie przydatne przy dużych ilościach ciepła, np. w przemyśle stalowym i szklarskim oraz przy budowie tzw. chłodni kominowych (chłodnie w budowie elektrowni). W rolnictwie istnieje również wiele stabilnych budynków, które są w ten sposób wentylowane. Wpływając na przekroje odpływów, a tym samym na pewną możliwość regulacji ilości powietrza, wentylacja z ciągiem naturalnym może być stosowana również we współczesnych obiektach komercyjnych. W przeciwieństwie do wentylacji mechanicznej oszczędza to koszty energii dla maszyn napędowych.
